Bảo trì dựa trên độ tin cậy là gì?

Khái niệm

Bảo trì dựa trên sự tin cậy (RCM) là một chiến lược bảo trì kết hợp nhiều cấp được thực hiện nhằm tối ưu hoá chương trình bảo trì đối với một công ty hoặc một cơ sở vật chất. Kết quả cuối cùng của RCM là việc thực hiện chiến lược bảo trì chuyên biệt đối với mỗi tài sản. Chiến lược bảo trì được tối ưu hoá chính vì thế năng suất sản xuất của nhà máy luôn được duy trì các kỹ thuật bảo trì nhằm tiết kiệm chi phí.

Có 4 nguyên tắc rất quan trọng đối với một chương trình bảo trì dựa trên độ tin cậy:

• Mục đích chính là để bảo vệ chức năng hệ thống.
• Xác định các loại hỏng hóc có thể ảnh hưởng đến chức năng toàn hệ thống.
• Ưu tiên một số loại hỏng hóc đặc biệt.
• Chọn nhiệm vụ bảo trì thích hợp và hiệu quả nhất để kiểm soát các loại hỏng hóc.

Thực hiện chiến lược bảo trì dựa trên độ tin cậy một cách hiệu quả sẽ kiểm tra các cơ sở vật chất như các hệ thống chức năng, mỗi chức năng đều có đầu vào và đầu ra góp phần vào sự vận hành trơn truông của cơ sở vật chất. Người ta thường quan tâm đến độ tin cậy của hệ thống máy móc hơn là chức năng của chúng. SAE JA1011 tập hợp được các tiêu chí tối thiểu trước khi thực hiện chiến lược bảo trì gọi là CRM. 7 câu hỏi cần được hỏi về tài sản bao gồm:

1. Các chức năng và tiêu chuẩn bảo trì yêu cầu của mỗi tài sản?
2. Mỗi tài sản hoạt động sai chức năng của mình như thế nào?
3. Các loại hỏng hóc đối với từng chức năng của tài sản?
4. Nguyên nhân nào gây ra sự cố hỏng hóc đó?
5. Hậu quả của sự cố hỏng hóc đó là gì?
6. Bạn có thể làm những gì để dự đoán hay ngăn chặn hỏng hóc đó?
7. Nên làm gì nếu một nhiệm vụ bảo trì phù hợp không thể được thực hiện?

7 Bước thực hiện chiến lược bảo trì theo độ tin cậy

Có nhiều phương pháp khác nhau để triển khai chiến lược bảo trì dựa trên độ tin cậy được khuyến cáo, tóm lược trong 7 bước sau:

Bước 1: Lựa chọn các thiết bị phân tích RCM

Bước đầu tiên là chọn bộ phận nào để phân tích bảo trì theo độ tin cậy. Thiết bị được chọn phải thực sự quan trọng, bao gồm tác động của nó lên dây chuyền sản xuất, chi phí sửa chữa của nó và các chi phí trước đây về bảo trì phòng ngừa.

Bước 2: Xác định ranh giới và chức năng của các hệ thống có chứa thiết bị được lựa chọn

Các thiết bị thuộc hệ thống thực hiện một chức năng quan trọng. Hệ thống này có thể nhỏ hoặc lớn, nhưng cần biết được các chức năng của hệ thống và đầu vào, đầu ra của nó. Chẳng hạn, chức năng của một hệ thống băng tải là để vận chuyển hàng hoá. Đầu vào của nó là hàng hoá và nhiên liệu vận hành băng chuyền. Trong khi đầu ra của nó là hàng hoá thành phẩm. Trong trường hợp này, động cơ điện cung cấp năng lượng cơ học sẽ được xem là một phần của một hệ thống khác.

Bước 3: Xác định cách thức mà hệ thống có thể bị hỏng hóc

Trong bước 3, mục tiêu là để liệt kê tất cả những cách mà chức năng hệ thống có thể bị hỏng hóc. Ví du, băng tải có thể xảy ra sự cố không thể vận chuyển hàng hoá từ đầu này đến đầu kia, hoặc cũng có thể nó không vận chuyển hàng hoá nhanh bằng tốc độ bình thường.

Bước 4: Xác định nguyên nhân gốc rễ của sự cố hỏng hóc

Cùng với sự hỗ trợ của các thợ máy, các kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, các chuyên gia RCM và các chuyên gia thiết bị, bạn có thể xác định được nguyên nhân của mỗi sự cố. Căn nguyên của sự cố băng tải có thể là do thiếu dầu bôi trơn trên các con lăn.

Bước 5: Đánh giá tác động của sự cố hỏng hóc

Trong bước này, bạn nên xem xét mọi tác động của sự cố hỏng hóc đó. Hỏng hóc thiết bị có thể tác động đến sự an toàn, hoạt động cũng như những bộ phận khác. Mức độ rủi ro của mỗi hỏng hóc đều phải được xem xét.

Có nhiều kỹ thuật được khuyến cáo sử dụng để giúp cho bước này được tiếp cận một cách có hệ thống. Bao gồm:

• Phân tích sự cố, loại sự cố và các tác động của nó (FMEA)
• Phân tích sự cố, loại sự cố, tác động và mức độ rủi ro của nó
• Các nghiên cứu về mầm mống hỏng hóc và mức độ ảnh hưởng (HAOPS)
• Phân tích sơ đồ cây về các sự cố hỏng hóc (FTA)
• Điều tra dựa trên rủi ro (RBI)

Các loại hỏng hóc quan trọng nhất sẽ được phân tích ở phần tóm tắt của bài phân tích hệ thống này. Hãy tự hỏi “Liệu sự cố hỏng hóc này có tác động đến mức độ an toàn của toàn hệ thống hay không?”, “Liệu sự cố hỏng hóc này có dẫn đến việc dừng lại một phần hay toàn bộ hệ thống?”. Câu trả lời của bạn là các loại sự cố hỏng hóc quan trọng nhất nên được ưu tiên phân tích chuyên sâu hơn. Quan trọng hơn, loại hỏng hóc còn lại chỉ bao gồm những hỏng hóc có khả năng xảy ra dưới điều kiện hoạt động thực tế.

Bước 6: Xác định chiến thuật bảo trì phù hợp cho từng sự cố hỏng hóc

Ở bước này, phải xác định chiến thuật bảo trì thích hợp nhất cho mỗi loại sự cố. Chiến thuật được lựa chọn phải khả thi cả về mặt kỹ thuật lẫn mặt kinh tế. Bảo trì dựa trên điều kiện được lựa chọn khi nó thực sự khả thi về mặt kỹ thuật và kinh tế để phát hiện mầm mống của sự cố hỏng hóc đó.

Bảo trì phòng ngừa dựa trên cơ sở thời gian hoặc mức độ sử dụng được lựa chọn khi nó khả thi về mặt kỹ thuật và kinh tế để giảm bớt mức độ rủi ro trong hỏng hóc khi sử dụng phương pháp này.

Bước 7: Triển khai và đánh giá thường xuyên các chiến thuật bảo trì đã lựa chọn

Quan trọng hơn, các phương pháp RCM sẽ chỉ có ích nếu các kiến nghị bảo trì được thực hiện. Khi điều đó được thực hiện, điều quan trọng là các khuyến nghị được xem xét thường xuyên và bổ sung thêm thông tin.